تولید تونل بالا تنوع عملیات کشاورزی را تسهیل می کند، به هزینه سرمایه کمتری نسبت به تولید گلخانه ای نیاز دارد، و برای سرمایه گذاری نسبتاً کم، اغلب بازده بالایی دارد.

انتخاب سایت گلخانه تونلی

اولین قدم در تولید محصول در گلخانه های تونلی مرتفع ، انتخاب محل مناسب برای سازه است.

اکثر تونل های مرتفع سازه های دائمی هستند، بنابراین مکان انتخاب شده منطقه ای برای تولید محصول برای چندین فصل خواهد بود. بسته به موقعیت مکانی، ممکن است مجوزهای ساختمانی مورد نیاز باشد. سایت نباید سابقه علف های هرز یا بیماری های چند ساله داشته باشد و دارای زهکشی مناسب و عاری از سنگ های بزرگ باشد. قبل از انتخاب محل برای تونل مرتفع باید آزمایش خاک انجام شود. از آنجایی که تونل های مرتفع به صورت دستی تهویه می شوند، باید در دسترس باشند. آب یک ورودی ضروری برای تونل های مرتفع است، بنابراین دسترسی به آب (سطحی یا چاه) ضروری است.

لازم نیست تونل های مرتفع در زمینی کاملاً هموار ساخته شوند، اما می توان قبل از ساخت تونل مرتفع، یک صفحه ساختمان یا تراس ایجاد کرد. شیب در طول تونل مرتفع حرکت آب را تسهیل می کند اما نباید بیشتر از 3٪ باشد. شیب در عرض تونل مرتفع را می توان با تنظیم ارتفاع پایه های زمین در دو طرف جبران کرد. بالشتک ساختمانی می تواند دارای اضلاع شیب دار برای هدایت آب و رواناب برف از ساختار تونل مرتفع باشد.

سایت باید دارای آفتاب کامل و جریان هوای خوب باشد زیرا اینها ورودی های ضروری برای عملکرد یک تونل بالا هستند. از مناطق کم ارتفاعی که هوای سرد (جیب های یخبندان) و آب یا مکان های نزدیک به خط درخت یا سازه های دیگر که ممکن است بر ساختار تونل مرتفع سایه افکنده باشند، اجتناب شود. همچنین مناطقی که باد شدید دارند باید دارای وقفه باد باشند تا از تنش بیش از حد باد یا تجمع برف در برابر سازه جلوگیری شود.

جهت یا موقعیت تونل مرتفع وابسته به سایت است. معیار اولیه باید حداکثر کردن تهویه غیرفعال باشد. بنابراین، برای تهویه مناسب، تونل مرتفع باید به گونه ای جهت گیری شود که طول سازه عمود (یعنی در زوایای قائمه) نسبت به بادهای غالب در محل باشد.

کشت محصول در گلخانه تونلی مرتفع

اکثر تونل های مرتفع با یک یا دو لایه پلاستیک پلی اتیلن (۶ میلی متر؛ درجه گلخانه ای) پوشیده شده اند و در صورت ساخت و نگهداری مناسب ۲۰ سال عمر مفید دارند. محصولات زراعی داخل تونل های مرتفع معمولاً به جای محیط کشت مصنوعی مستقیماً در خاک رشد می کنند، اما بسترهای کمتر خاک (پرلیت، کمپوست، آب) را می توان برای تولید محصول در تونل های مرتفع استفاده کرد. تونل های مرتفع در جمع آوری انرژی تابشی از نور خورشید و استفاده از این انرژی برای افزایش دمای هوا و خاک برای تسریع رشد محصول بسیار موثر هستند. بنابراین، در مناطقی که نور خورشید فراوان است، تونل های مرتفع برای برداشت اوایل فصل و طولانی شدن فصل رشد بسیار موثر خواهد بود.

تونل‌های مرتفع تولید فشرده محصول را در یک زمین کوچک تسهیل می‌کنند و برای شیوه‌های کشاورزی پایدار مانند کشت مخلوط، کشت پوششی، کاربرد کمپوست و مدیریت بیولوژیکی آفات مفید هستند. محصولات زراعی داخل تونل های مرتفع از تنش های محیطی مانند خشکسالی، باد، تگرگ، باران و نور شدید خورشید محافظت می شوند.

بارندگی شدید از فرسایش خاک در تونل مرتفع جلوگیری می کند. محیط خشک داخل تونل مرتفع تاج پوشش گیاه را خشک نگه می دارد و بیماری ها و رشد علف های هرز را کاهش می دهد. تونل های مرتفع همچنین از نظر فیزیکی بسیاری از آفات را از حمله به محصول از جمله حشرات و حیات وحش محروم می کنند. در نتیجه، بسیاری از تولیدکنندگان از تونل های مرتفع برای تولید ارگانیک میوه ها و سبزیجات استفاده می کنند. تونل های مرتفع نسبت به گلخانه های استاندارد هزینه های سرمایه گذاری و هزینه های عملیاتی سالانه به طور قابل توجهی کمتری دارند.

تونل‌های مرتفع، گلخانه‌های خورشیدی با تهویه غیرفعال هستند که برای طولانی‌تر کردن فصل تولید و بازاریابی محصولات سبزیجات و میوه‌ها استفاده می‌شوند . هیچ سیستم گرمایش / سرمایش یا تهویه مصنوعی در تونل مرتفع استفاده نمی شود و تنها اتصال خارجی آب برای آبیاری قطره ای یا میکرو است.

در حالی که بیشتر تونل‌های مرتفع نیازی به ورودی‌های الکتریکی ندارند، برخی از تولیدکنندگان ترجیح می‌دهند که فن‌های برقی داشته باشند که هوا را به گردش در می‌آورند یا هوا را بین لایه‌های دوتایی پلی اتیلن باد می‌کنند.

ساختار کوتاه‌تر و وسیع‌تر بر ساختار طولانی‌تر و باریک‌تر برتری دارد، زیرا اولی سطح کمتری در معرض محیط بیرون خواهد داشت.

سازه‌های تونلی مرتفع‌تر معمولاً گرمای بیشتری را در طول روز ذخیره می‌کنند و کمتر احتمال دارد که بیش از حد گرم شوند.

در شب، زمانی که حفظ دمای پایدار بسیار مهم است، تونل‌های بلندتر با سرعت کمتری سرد می‌شوند. علاوه بر این، یک تونل بلندتر اجازه می دهد تا هوای گرم و شناور در سازه بالا برود و تهویه را تسهیل کند.

انواع گلخانه ی تونلی و تفاوت های آنها

دو طرح ساختاری اصلی برای تونل های مرتفع وجود دارد: Quonset و Gothic. سازه‌های کوونست سقفی گرد با دیواره‌های جانبی کمی کوتاه‌تر و منحنی دارند ، در حالی که سازه‌های گوتیک دارای یک قله نوک تیز  با دیواره‌های کناری مستقیم هستند. سازه های گوتیک تمایل به ریزش برف و یخ بهتر از سازه های کوونست دارند. سازه های گوتیک همچنین اجازه می دهد تا یک دریچه قله یا شیروانی به سازه اضافه شود که حرکت هوا و تهویه را تسهیل می کند.

دیواره های جانبی در ساختار تونل مرتفع معمولاً برای تسهیل تهویه متقاطع رول می شوند . بنابراین دیوارهای کناری باید حداقل 5 فوت ارتفاع داشته باشند تا تهویه به حداکثر برسد. در آب و هوای نامساعد، دیواره های جانبی بسته می شوند.

اگر محل ساخت تونل بالا در طول سال با تنش قابل توجهی برف یا باد مواجه شود، مهاربندهای متقاطع (با مهاربندی کمان ها) یا سایر مهاربندی های تکمیلی قاب ممکن است برای تقویت سازه لازم باشد. قاب هایی برای تونل های مرتفع هستند.

معمولاً فولاد گالوانیزه است اما می توان از مواد دیگری نیز استفاده کرد. از قاب های چوبی به عنوان مواد قاب تونل های مرتفع استفاده شده است.