همه چیز درباره احداث گلخانه | از اخذ مجوز تا خرید تجهیزات مورد نیاز
راه‌اندازی و احداث گلخانه به یکی از پردرآمدترین شغل‌ها تبدیل شده است. ما در این مطلب شما را با انواع سازه های گلخانه ای آشنا میکنیم.
راه‌اندازی و احداث گلخانه به یکی از پردرآمدترین شغل‌ها تبدیل شده است. به همین دلیل این کار توجه زیادی را به خود جلب کرده است. در نتیجه افراد زیادی قصد احداث گلخانه را دارند، اما دانش و اطلاعات کافی را درباره این موضوع ندارند.
برای ساخت گلخانه باید مراحلی را طی کنید. این مراحل شامل شناخت انواع گلخانه، گرفتن مجوز، برآورد هزینه‌ها، خرید تجهیزات مناسب و بسیاری از موارد دیگر می‌شود. در ادامه همراه ما باشید تا هر یک از آن‌ها را بررسی کنیم.
دسته‌بندی انواع سازه گلخانه
واحدهای گلخانه‌ای بر اساس مواردی که در ادامه به آن‌ها اشاره میکنیم، دسته بندی می‌شوند:
قابلیت جابجایی
گلخانه‌ها از نظر قابلیت جابجایی به 2 دسته دائمی (ثابت) و موقت تقسیم می‌شوند. گلخانه‌های ثابت پس از احداث قابلیت جابجایی ندارند و معمولا اسکلت آن‌ها از فلز و شیشه تشکیل شده است.
گلخانه‌های موقت قابلیت جابجایی دارند. اسکلت این گلخانه‌ها سبک و ساده است و معمولا از آهن گالوانیزه و در مواردی نیز از چوب ساخته شده است. در پوشش آن‌ها نیز بیشتر از پلاستیک استفاده می‌شود. در مجموع ساختار آن باید به‌شکلی باشد که در صورت نیاز بتوان آن را جمع‌آوری و منتقل کرد.
جنس اسکلت
گلخانه‌ها از نظر جنس اسکلت به 2 دسته سنتی و صنعتی تقسیم می‌شود. گلخانه‌های سنتی بیشتر از بدنه چوبی و پوشش پلاستیکی ساخته می‌شوند. هزینه احداث این دسته از گلخانه‌ها پایین است، اما مدیریت کردن دما و رطوبت به‌شکل دقیق در آن امکان‌پذیر نیست.
اسکلت و چارچوب گلخانه‌های صنعتی معمولا از فلز ساخته می‌شود. می‌توانید با مجهز کردن این گلخانه‌ها به تجهیزات گلخانه‌ای بهترین محصولات را بکارید و برداشت کنید.
شکل ساختمان
سازه‌های گلخانه‌ای از نظر شکل ساختمان به 2 دسته ساده و مرکب تقسیم می‌شوند. گلخانه‌های ساده تک واحدی و مجزا هستند و خودشان به 4 دسته تقسیم می‌شوند:
- گلخانه‌های یک‌طرفه
- گلخانه‌های نیمه دوطرفه
- گلخانه‌های دوطرفه
- گلخانه‌های منحنی شکل
احداث گلخانه‌های مرکب از کنار هم قرار گرفتن چند گلخانه ساده ساخته انجام می‌شود و بر اساس شکل قرارگیری سالن‌ها به 3 دسته تقسیم می‌شوند:
- گلخانه انگشتی
- گلخانه شانه‌ای
- گلخانه فراز و نشیبی یا جوی و پشته
دما و رطوبت
گلخانه‌ها بر اساس دما و رطوبت نیز به 4 دسته تقسیم می‌شوند:
- گلخانه گرم
- گلخانه گرم و مرطوب (تکثیر)
- گلخانه معتدل
- گلخانه خنک
کاربرد
گلخانه‌ها بر اساس کاربردشان به 4 دسته تقسیم می‌شوند:
- گلخانه آموزشی
- گلخانه تحقیقاتی
- گلخانه تفریحی و سرگرمی
- گلخانه تجاری یا صنعتی
اخذ مجوز تاسیس گلخانه
بعد از بررسی هر کدام و انتخاب نوع سازه برای احداث، باید کارهای گرفتن مجوز را آغاز کنید. دستگاه صادرکننده این مجوز، سازمان نظام مهندسی کشاورزی و منابع طبیعی جمهوری اسلامی است. برای کسب اطلاعات بیشتر و درخواست مجوز می‌توانید به سایت ملی مجوزهای کشور به آدرس g4b.ir مراجعه کنید.
برآورد هزینه‌ها
قطعا یکی از مهم‌ترین بخش‌های احداث گلخانه برای فردی که قصد آن را دارد، برآورد هزینه‌ها است. هزینه‌های اصلی گلخانه شامل موارد زیر می‌شود:
- خرید زمین موردنظر برای احداث
- هزینه‌های مربوط به احداث سازه
- هزینه‌های مربوط به گرفتن مجوز
- تامین آب، برق و انرژی‌های لازم
- خرید بذر، نهال و کودهای مختلف
- خرید دستگاه‌ها و تجهیزات موردنیاز گلخانه
- استخدام نیروی انسانی
امکانات موردنیاز برای احداث گلخانه
احداث و راه‌اندازی گلخانه به امکانات مختلفی از جمله آب، برق، سیستم‌های گرمایشی نیاز دارد که در ادامه آن‌ها را بررسی میکنیم.
محل مناسب برای ساخت گلخانه
زمینی که برای احداث انتخاب می‌کنید، باید دسترسی راحتی داشته باشد، خاک آن مرغوب باشد و در محل‌هایی با شیب تند قرار نداشته باشد. اگر خاک زمینی که انتخاب می‌کنید مناسب نباشد، مجبور به انتقال خاک می‌شوید.
آب کافی و با کیفیت
قطعا یکی از مهم‌ترین نیازهای احداث گلخانه و استفاده از آن، تامین آب است. این آب می‌تواند از چاه، آب شهری، چشمه یا رودخانه تامین شود. توجه داشته باشید که آب رودخانه و چشمه ممکن است بیماری‌زا باشند و سلامت محصولات گلخانه را تهدید کنند.
میزان آب موردنیاز را با توجه به اندازه گلخانه و نوع محصول تعیین کنید و حتما شوری آب را با توجه به نوع محصول در نظر بگیرید. در مجموع قبل از استفاده از منبع آب، باید آن را آزمایش کنید.
تامین برق
از آن‌جایی که گلخانه‌ها معمولا در خارج از شهر احداث می‌شوند، تامین برق موردنیاز آن‌ها با برق شهری مشکلات خاص خودش را دارد. از طرفی قطعی برق شهری می‌تواند به تجهیزات گلخانه و محصولات آسیب برساند. بنابراین برق گلخانه معمولا به وسیله ژنراتور یا موتور برق مخصوص گلخانه تامین می‌شود.
تهویه گلخانه
یکی از نکاتی که باید در زمان احداث گلخانه در نظر بگیرید، سیستم تهویه آن در ساختمان است. پنجره‌های سقفی و منافذی که در گلخانه تعبیه می‌شوند، به تبادل هوا با محیط بیرون و یکدست شدن دما و رطوبت در کل محیط گلخانه کمک می‌کنند. فن‌های تهویه نیز هوا را در محیط گلخانه به گردش در می‌آورند.
فراهم کردن تجهیزات ضروری
تنظیم دما و رطوبت گلخانه کلیدی‌ترین فاکتورهایی هستند که روی کیفیت و سلامت محصولات تاثیر می‌گذارند. به همین دلیل باید در ساخت گلخانه انتخاب و استفاده از تجهیزاتی مانند دستگاه‌های گرمایشی و سرمایشی را در نظر بگیرید.
تامین نور
شهرهایی که بیشتر موقع آب‌وهوای ابری دارند نمی‌توانند در گلخانه‌ها از نور طبیعی خورشید بهره ببرند. در نتیجه افراد در این شهرها نیاز دارند گلخانه را با سیستم نور مصنوعی مجهز کنند.
پوشش گلخانه
یکی دیگر از مواردی که هنگام ساخت گلخانه باید آن را در نظر بگیرید، پوشش گلخانه است. پوشش گلخانه را باید با توجه به نوع محصول و اقلیم محل احداث گلخانه انتخاب کنید. در ادامه به تعدادی از انواع پوشش‌های گلخانه اشاره میکنیم:
- پوشش گلخانه شیشه‌ای
- پوشش گلخانه پلی کربنات
- پوشش گلخانه پلاستیکی
- پوشش گلخانه فایبرگلاس
- پوشش گلخانه پلی اتیلن
تامین دی اکسید کربن
گیاهان برای رشد و فتوسنتز به گاز دی اکسید کربن نیاز دارند. این گاز به‌شکل طبیعی در هوا موجود است اما گاهی غلظت آن برای تمام گیاهان گلخانه کافی نیست. برای مثال در فصل زمستان که به دلیل سرمای هوا منافذ و راه‌های تهویه هوا بسته هستند، دی اکسید کربن کمی وارد گلخانه می‌شود.
در این شرایط مجبوریم این گاز را به‌شکل مصنوعی تولید کنیم. تولید گاز دی اکسید کربن 2 روش گرم و سرد دارد. روش گرم در واقع سوزاندن نفت و گازهای طبیعی (پروپان و بوتان) است. البته این نفت و گازها را با دستگاه‌های مولد و ژنراتورهای مخصوص این کار می‌سوزانند.
در روش بعدی که روش سرد نام دارد، دی اکسید کربن مایع را به وسیله دستگاه‌های مولد گاز تزریق می‌کنند. این روش نسبت به روش قبلی هزینه بیشتری دارد، اما به دلیل مزایای زیاد آن معمولا مورد استفاده گلخانه‌دارها قرار می‌گیرد. در ادامه به تعدادی از مزایای استفاده از این روش اشاره میکنیم:
- در این روش حرارت و رطوبتی تولید نمی‌شود و در نتیجه دما و رطوبت گلخانه تغییر نمی‌کند.
- مدیریت کردن غلظت دی اکسید کربن با استفاده از این روش دقیق‌تر است.
- ناخالصی خاصی تولید نمی‌شود و در نتیجه به محصولات آسیبی نمی‌رسد.
انواع مختلف کشت
حتما قبل از ساخت گلخانه نوع کشتی را که می‌خواهید در گلخانه از آن بهره ببرید، انتخاب کنید. بعضی از عوامل موجود در گلخانه به نوع کشت بستگی دارند. برای مثال شرایط پرورش در کشت هیدروپونیک با کشت خاکی متفاوت است.
برای احداث گلخانه، چه متراژی به‌صرفه‌تر است
الان که با امکانات مورد نیاز گلخانه آشنا شدید، احتمالا این سوال برایتان پیش بیاید که چه متراژی برای راه‌اندازی گلخانه به‌صرفه‌تر است. اگر می‌خواهید سریع‌تر به سود حاصل از این کار برسید، پیشنهاد میکنیم گلخانه خود را برای شروع با متراژ بیشتر از 5 هزار متر مربع و کمتر از یک هکتار احداث کنید.
مزایای احداث گلخانه صنعتی چه چیزهایی هستند
احداث گلخانه‌های صنعتی مزایای زیادی برای صاحب گلخانه و البته مصرف‌کنندگان محصولات آن دارد که در ادامه به تعدادی از آن‌ها اشاره میکنیم.
- با ساخت گلخانه صنعتی می‌توانید هر محصولی را در هر زمانی از سال پرورش دهید.
- راه‌اندازی گلخانه صنعتی و استفاده از آن بجای روش‌های سنتی مصرف آب و انرژی را به‌شکل قابل‌توجهی کاهش می‌دهد.
- در زمینه کشاورزی، کشت گلخانه‌ای زودتر به ثمر می‌رسد و در نتیجه شما به‌عنوان سرمایه‌گذار در این زمینه زودتر می‌توانید سود سرمایه خود را دریافت کنید.
- گیاهان و محصولاتشان در گلخانه‌ها از سرما و گرمای شدید و البته آفات در امان هستند و در نتیجه آسیب نمی‌بینند.
- کیفیت محصولات گلخانه‌ای بسیار بالاتر از محصولات کشاورزی سنتی است.
- از آن‌جایی که فضای گلخانه بسته است، برای محافظت از گیاهان در برابر آفات به آفت‌کش‌ها نیازی نخواهید داشت و در نتیجه محصول سالم‌تری را برداشت می‌کنید.