خبرگزاری کشاورزی ایران (ایانا): در حالی که وضعیت سیاسی ترکیه و روسیه پس از موضع‌گیری‌های اردوغان به نفع ایران گردش 180 درجه‌ای داشته است، اما شرایط اقتصادی کشاورزی برخی محصولات، باعث شده نتوانند از این فرصت طلایی استفاده کنند و جای ایران را رقبای دیگر فرصت‌طلب بگیرند

خبرگزاری کشاورزی ایران (ایانا): در حالی که وضعیت سیاسی ترکیه و روسیه پس از موضع‌گیری‌های اردوغان به نفع ایران گردش 180 درجه‌ای داشته است، اما شرایط اقتصادی کشاورزی برخی محصولات، باعث شده نتوانند از این فرصت طلایی استفاده کنند و جای ایران را رقبای دیگر فرصت‌طلب بگیرند.

با وجود آنکه ایران در شمار هفدهمین تولیدکننده بزرگ گل و گیاه دنیا قرار دارد، اما نام ایران در فهرست صادرکنندگان در شمار یکصدوهفتمین قرار می‌گیرد که نشان‌دهنده حضور کم‌رنگ ایران در بازارهای بین‌المللی است. روسیه با وجود جمعیت 300 میلیونی، یکی از بزرگ‌ترین بازارهای گل و گیاه دنیا است که کشورهای بزرگ تولیدکننده نظیر هلند، کنیا، اکوادور و آلمان توانسته‌اند در غیاب ترکیه از این بازار بزرگ نهایت بهره‌برداری را داشته باشند. با این وجود، به‌علت سنتی بودن گلخانه‌های گل کشور و بالا بودن قیمت تمام‌شده، امکان رقابت ایران در بازار گل تقریباً فلج شده است. به تعبیری، ایران گران‌ترین گل دنیا را تولید می‌کند.

 

تایلند و اکوادور جای ایران را در بازارهای گل روسیه گرفتند

تولیدکنندگان گل و گیاه ایرانی معتقدند با وجود آنکه قیمت سوخت در ایران یک‌پانزدهم و قیمت کارگر یک‌دهم کشور هلند است، اما قیمت تمام‌شده گل در ایران بسیار بالاتر از کشورهای بزرگ تولیدکننده است.

مهدی کبریایی، تولیدکننده بزرگ گل و گیاه در کشور می‌گوید: بخش صادرات گل در ایران به دلایل زیادی که مهم‌ترین آنها بالا بودن قیمت تمام‌شده گل در ایران است، نتوانسته از فرصت ایجادشده در روسیه و سایر کشورها استفاده کند.

وی می‌افزاید: از شرایط به‌وجودآمده فعلی در بازارهای روسیه، اکوادور و آلمان و کنیا نهایت استفاده را می‌برند و حتی هندوستان به‌عنوان بزرگ‌ترین تولیدکننده گل در منطقه، پس از ترکیه در بازارهای صادراتی حضور پررنگی دارد.

کبریایی خاطرنشان می‌کند: اکنون اکوادور و تایلند تلاش می‌کنند از شرایط طلایی به‌وجودآمده و بازارهای روسیه به نفع خود استفاده کنند و صادرات خود را افزایش دهند.

 

اعتبارات بانکی گران‌قیمت، تولید گل را از صرفه خارج کرده است

تولیدکننده نمونه گل و گیاه کشور ادامه می‌دهد: در حالی که تعداد شاخه‌های برداشت‌شده گل در ایران حدود 60 شاخه در مترمربع و 600 هزار شاخه در هکتار است، تعداد گل‌های تولیدشده در کنیا در هر مترمربع 200 و در هر هکتار دو میلیون شاخه است.

وی تصریح می‌کند: نگاهی به آمار و ارقام بالا نشان می‌دهد تولید پایین و سنتی گل در کشور باعث شده ایران نتواند در بازارهای صادراتی حضور داشته باشد، چرا که هزینه‌های تمام‌شده در ایران بسیار بالا است.

کبریایی یادآور می‌شود: در حالی که در ایران گرفتن اعتبارات بانکی با در نظر گرفتن تنفس یک‌ساله، شش سال و با سود 18 درصد است، تولیدکنندگان گل در هلند می‌توانند با سود سه درصد، تنفس سه‌ساله، مشارکت یک‌ساله و بازپرداخت 10 ساله، اعتبارات گرفته‌شده از سیستم بانکی را طی 14 سال پرداخت کنند. طبیعتاً حاشیه سودی که تولیدکنندگان گل در نظر می‌گیرند، با آنچه تولیدکنندگان ایرانی ناچارند محاسبه کنند، معادله متفاوتی دارد.

وی تأکید می‌کند: در حالی که قیمت تمام‌شده رز به‌طور مثال در ایران دوهزار تومان است، با در نظر گرفتن هزینه‌های تمام‌شده، تولیدکننده ناگزیر است آن را به قیمت چهارهزار تومان در بازار برساند، در حالی که یک هلندی به‌علت هزینه‌های تمام‌شده می‌تواند گل تولیدشده دوهزار تومانی خود را حداکثر با قیمت دوهزار و 200 تومان در بازار عرضه کند که به معنای فروش بیشتر در سود پایین‌تر است.

 

دلال‌های واردکننده نهاده‌های گل را بشناسید

تولیدکننده نمونه گل و گیاه کشور معتقد است: در کنار بالا بودن نرخ سود بانکی و مدت‌زمان بازپرداخت آن حضور دلال‌ها در بازار گل به‌ویژه واردات نهاده باعث شده قیمت ابتدایی برخی گل‌ها بسیار گران‌تر از مشابه خارجی آن باشد.

کبریایی می‌گوید: در حالی که واردات پیاز آنتریوم به‌عنوان یکی از مهم‌ترین نهاده‌های مورد نیاز تولیدکنندگان گل محاسبه می‌شود، به‌علت ورود واسطه‌های ناآشنا به بازار گل، هر پیاز با 100 درصد سود در کشور به فروش می‌رسد؛ لذا تولیدکننده از همان ابتدا پیاز گل را بسیار گران‌تر از قیمت تمام‌شده آنتریوم دریافت می‌کند که این تولید این گل را به‌شدت غیررقابتی خواهد کرد.

 

انقلاب در تولید گل با تولد گلخانه‌های صنعتی

وی با اشاره به شرایط صادراتی ایران می‌افزاید: با تغییرات به‌وجودآمده در شرایط سیاسی انتظار می‌رود وضعیت صادراتی ایران در بازارهای بین‌المللی تغییر جدی پیدا کند. روندی که در تغییر گلخانه‌های سنتی به مدرن به‌وجود آمده و تعداد تولیدکنندگانی که تلاش می‌کنند با سرمایه‌گذاری بخش خصوصی و مشارکت‌ها، گلخانه‌های سنتی خود را به گلخانه‌های مدرن تغییر دهند، می‌تواند انقلابی در تولید گل در سال‌های آینده به‌وجود آورد.

کبریایی ادامه می‌دهد: حضور کارشناسان آلمانی و فرانسوی پس از بهبود روابط سیاسی، به‌منظور انتقال دانش فنی ساده‌تر خواهد بود. از سوی دیگر، تبادلات تجاری ایران و هلند به سویی هدایت می‌شود که تجار هلندی می‌توانند به‌سادگی در ایران دفتر دایر کنند و حضور واسطه‌ها برای واردات نهاده‌های گل کمتر می‌شود.

وی خاطرنشان می‌کند: با این وجود، برای مسئله اعتبارات بانکی همچنان راه‌حل‌های جایگزینی نظیر فاینانس وجود دارد که می‌تواند با کنترل نرخ ارز، شرایط صادراتی گل را تغییر دهد.

 

1000 میلیارد تومان تسهیلات برای تولیدکنندگان پاکدشت

نبود گلخانه‌های صنعتی در حوزه تولید گل به‌عنوان یک معضل اصلی همواره مورد بحث قرار گرفته است، اما به‌نظر می‌رسد همزمان با تدوین بودجه 95 و برنامه ششم، تغییراتی در حوزه تولید و اقتصاد کشاورزی صورت گرفته است.

نایب‌رئیس اتحادیه گل و گیاه کشور همچنین با اشاره به تصمیم‌گیری‌های اخیر دولت در حوزه گل و گیاه می‌گوید: یک‌هزار میلیارد تومان اعتبار برای یک‌هزار نفر از تولیدکنندگان گل و گیاه پاکدشت در نظر گرفته شده است.

غلامحسین سلطان‌محمدی تصریح می‌کند: هر نفر می‌تواند یک میلیارد تومان تسهیلات بانکی دریافت کند تا تغییر گلخانه‌های سنتی به صنعتی در روند سریع‌تری قرار گیرد.

وی با اشاره به مشکلات تولید گل در کشور یادآور می‌شود: علاوه بر بالا بودن قیمت تمام‌شده گل در ایران، نبود تشکل‌های قدرتمند نیز باعث شده قدرت چانه‌زنی تولیدکنندگان گل در مقابل دولت کاهش پیدا کند.

سلطان‌محمدی تأکید می‌کند: یکی از مهم‌ترین مؤلفه‌هایی که می‌تواند تشکل‌های گل را برجسته و نقش آن را در بازار پررنگ کند، قرار گرفتن تشکل‌ها در مبادی اداری نظیر صدور پروانه بهره‌برداری و احداث گلخانه است.

وی معتقد است: اکنون بخشی از پروانه‌ها را وزارت جهاد کشاورزی، برخی را سازمان نظام مهندسی و برخی را نظام صنفی و اتحادیه‌ها پرداخت می‌کنند. چنین ناهماهنگی باعث می‌شود تشکل‌ها نتوانند توانمند جلوه کنند.

 

تبادلات نمایشگاهی ایران افزایش یابد

نایب‌رئیس اتحادیه گل و گیاه کشور می‌گوید: یکی از پارامترهایی که می‌تواند گل ایران را در بازارهای بین‌المللی برجسته کند، حضور ایران در نمایشگاه‌های گل در کشورها و امکان دعوت از تولیدکنندگان سایر کشورها در نمایشگاه‌های داخلی است.

سلطان‌محمدی می‌افزاید: ضعیف بودن بنیه اقتصادی تولیدکنندگان گل باعث شده امکان حضور در بازارهای بین‌المللی پیدا نکند و در مقابل امکان دعوت از تجار گل و گیاه و تولیدکنندگان را در نمایشگاه‌های داخلی نیز به‌دست نیاورد. در نتیجه، شرایطی که گل‌های ایرانی در معرض دید جهانی قرار گیرد، وجود ندارد.

وی اظهار امیدواری می‌کند که در برنامه ششم توسعه دولت با در نظر گرفتن بودجه مناسب برای تشکیل گلخانه‌های صنعتی و همچنین حمایت از صادرات کالاهای غیرنفتی به‌ویژه بخش کشاورزی، توجه خاص خود را به حوزه گل و گیاه معطوف کند.